گفت‌وگو-مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم

گفت‌وگو

فاجعه‌ی مسجد گوهرشاد در گفت‌وگویی با شیخ محمدتقی بهلول

آنچه در پی می‌آید متن مصاحبه‌ی محمدرضا کائینی با مرحوم شیخ محمدتقی بهلول، منتشره در نشریه‌ی شاهد یاران، شماره‌ی 61 (آبان و آذر 1389) است. *** آقای بـهلول چـند سال دارید؟ 92 سال. چرا به این نام شهرت پیدا کردید؟ من از‌ سنین‌ کودکی همراه بـا درس خواندن، منبر‌ رفتن‌ را شروع‌ کـردم‌. البـته‌ در کودکی تـنها بـرای‌ زن‌ها منبر می‌رفتم. همیشه بعد از درس و منبر، در اوقـات فـراغت به بازی‌های‌...

میرزای شیرازی به‌روایت آیت‌الله سید رضی شیرازی

گفت‌وگویی با آیت‌الله سید رضی شیرازی

با تشکر از حضرت‌عالی که قبول زحمت فرمودید و مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید. لطفاً شمه‌ای از زندگی علمی و تحصیلی خود را بیان بفرمایید. بنده سید رضی شیرازی فرزند آقا میرزا محمدحسین شیرازی هستم، ایشان هم فرزند مرحوم میرزا علی آقای شیرازی فرزند میرزای بزرگ هستند. در سال 1345 هجری قمری در نجف اشرف متولد شدم و در همان‌جا تحصیلات خود را شروع کردم . تا قریب سی سالگی در نجف بودم و به فراگیری مقدمات و سطوح و...

روایتی از زندگی آیت‌الله عبدالله جوادی آملی

مصاحبه‌ی عبدالکریم سروش و رضا استادی با آیت‌الله جوادی آملی، سال 1364.

آنچه در پی می‌آید متن کامل مصاحبه‌ای است که آقایان رضا استادی و عبدالکریم سروش با آیت‌الله جوادی آملی صورت داده‌اند و نخستین‌بار در نشریه‌ی کیهان فرهنگی، آذر 1364، شماره 21 منتشر شده است. **** کـیهان فـرهنگی: بسم الله الرحمن الرحیم، باید از حضرتعالی تشکر کنیم که لطف‌ فرمودید‌ دعوت ما را پذیـرفتید و هـمچنین از آقای حجت الاسلام و المسلمین رضا استادی‌ که‌ محبت‌ کردند موجبات این دیدار را فـراهم...

امیرهوشنگ دولو، شاه، و کشت دوباره‌ی تریاک در ایران به‌روایت علینقی عالیخانی

از مجموعه‌ی تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد

آنچه در ادامه می‌آید بخشی از مصاحبه‌ی پروژه‌ی تاریخ شفاهی ایران در هاروارد با علینقی عالیخانی (وزیر اقتصاد و رئیس دانشگاه تهران) است. *** "یک روز هویدا به من زنگ زد و گفت که امیرهوشنگ دولو درخواست‌هایی کرده بوده و هویدا هم این درخواست‌ها را از طریق تهرانی معاون من برای من فرستاده بوده و مایل است بداند که نتیجه‌اش چه شده. داستان به این صورت بود که روز پیش از این تلفن هویدا، تهرانی نزد من آمد...

کودتا به‌روایت نورمن داربی‌شایر

ترجمه‌ی متن کامل مصاحبه‌ با نورمن داربی‌شایر، مأمور سازمان MI6 و فعال در جریان کودتای 28 مرداد 1332

در ژوئن 1985 مستندی با عنوان پایان امپراتوری از کانال 4 بریتانیا پخش شد که هر قسمت آن به‌بررسی روند پایان امپراتوری بریتانیا در یک منطقه پرداخته می‌شود. قسمت هفتم این مجموعه درباره‌ی ایران بوده است و در آن، به مسئله‌ی ملی‌سازی صنعت نفت و کودتای 28 مرداد 1332 پرداخته می‌شود. در این مستند برای نخستین‌بار بخش‌هایی از یک مصاحبه‌ی سرّی با نورمن داربی‌شایر، مأمور MI6 و فعال در جریان کودتا منتشر شد که در...

«مشکل اشغالگری است، احمق!»

ترجمه‌ی اختصاصی گفت‌وگوی تاکر کارلسون با آگاپیا استفانوپولوس

درآمد تاکر کارلسون، از چهره‌های پرمخاطب و جنجالی در رسانه‌های محافظه‌کار آمریکاست که پس از سال‌ها سابقه در روزنامه‌نگاری و اجرا در شبکه‌هایی چون فاکس‌نیوز، اکنون برنامه‌ای مستقل در پلتفرم دیجیتال خود دارد. او به‌واسطه‌ی سبک تند، چالش‌برانگیز و غالباً انتقادآمیزش شناخته می‌شود، به‌گونه‌ای که مخاطب کمتر فرصتی برای درنگ یا واکنش خواهد یافت؛ رویکردی که او را به یکی از تأثیرگذارترین...

تیمور بختیار به‌روایت علینقی عالیخانی و منوچهر هاشمی‌نژاد

به‌مناسبت سالروز مرگ تیمور بختیار

25 مرداد سالروز مرگ تیمور بختیار، نخستین رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در سال 1349 است. به‌همین مناسبت بخشی از مصاحبه‌ی مجموعه‌ی تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد با علینقی عالیخانی (وزیر پیشین اقتصاد) و منوچهر هاشمی‌نژاد (رئیس اداره‌ی هشتم ساواک) را می‌خوانیم: *** از مصاحبه با علینقی عالیخانی "س- حالا قبل از این‌که به این مرحله بعدی کارهای شما برسیم خیلی خوب است اگر شما یک...

تو همان شیخ محمدتقی هستی که سوره تکاثر را برای من فرستادی؟

روایتی دیگر از ماجرای نوروز 1307 از عبدالحسین حائری

"وقتی آقای شیخ محمدتقی بافقی را دستگیر کردند، من فقط یک‌ یا دو سال سن داشتم. اما بعدها که بزرگ شدم، از پدرم که با شیخ محمدتقی دوستی نزدیکی داشت، درباره ماجرا پرس‌وجو کردم. پدرم می‌گفت: شیخ محمدتقی در سال 1321، درست یک سال پس از رفتن رضاشاه، به قم بازگشت و مدتی در این شهر اقامت داشت. ماجرای بازداشت شیخ محمدتقی بسیار متفاوت از آن چیزی بود که بعدها در روایت‌های پراکنده و بعضاً نادرست نقل شد. پدرم...

روایتی از ماجرای آیت‌الله محمدتقی بافقی و رضاشاه

گفت‌وگویی با عبدالحسین حائری یزدی

آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری، در تاریخ معاصر بسیار کم از او نام برده شده؛ در حقیقت گمنام است و زوایای کار مهم او چنان که باید و شاید روشن نیست، حتی بر فرهیختگان، اهل نظر و مورخان. اکنون ما به محضر حضرت‌عالی رسیده‌ایم تا دیدگاه‌ها، تحلیل‌ها و نقطه‌نظرهای آن جناب را درباره این برهه حساس از تاریخ ایران و نقش حاج شیخ عبدالکریم بشنویم. بسم الله الرحمن الرحیم. آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری، مرد...

میزگردی به یاد محمود شهابی

شـمع‌ تـابنده‌ای‌ کـه بیش از هفتاد و اند سال نور افشانی کرد و پیوسته فروغ دانش و خرد و فرهنگ و ادب‌،پیرامون فـیض گسترده‌اش را روشن و تابناک داشت و برخواستاران دانش و حکمت نور افشانی می‌کرد‌ یک سالست کـه خاموش‌ گردیده‌ و سرو بـالنده‌ای کـه سالیان دراز،از این خاکدان زیرین به عالم نامتناهی زبرین گرایش داشت و همواره از هستی بی‌کران و وجود مطلق سخن می‌گفت،سرانجام به کمال مطلوب خود رسید و به...

آقای فلسفی گفت: من هر گناهی را کردم اما امام جماعت نشدم!

آغازگاه‌های انقلاب اسلامی در گفت‌وگو با آیت‌الله سید عزالدین زنجانی

برای آغاز لطفا در مورد مسائل منتهی به بازداشتتان در جریان قیام 15 خرداد و مطالبی که در زندان می‌گذشت اگر خاطراتی دارید بیان بفرمایید؟ بنده از خوانندگان گرامی متشکرم که وقتشان را صرف مطالعه این قطعات عبرت‌آموز تاریخ می‌کنند. ان شاء الله خدا، هم برای مصلحت و نفع گوینده و هم خواننده این قضیه را اتمام بفرماید. اما مقدمات زندانی و گرفتارشدن ما در 15 خرداد ، از اینجا بود که این آریامهر ملعون، موضوع...

حاج‌آقا مصطفی خمینی به روایت آیت‌الله محمد مومن

جناب حاج آقای مؤمن، لطفا درباره سابقه آشنایی خودتان با حاج آقا مصطفی توضیح بفرمایید. از وقتی که در درس خارج حضرت امام شرکت می‌کردم، با ایشان آشنا شدم. او یکی از شاگردان فاضل ایشان به حساب می‌آمد و به دلیل آشنایی اش با درس‌های فلسفی معروف بود. لذا، ما بخشی از فلسفه منظومه آیت‌الله سبزواری را در مدرسه حجتیبه قم نزد ایشان می خواندیم. ویژگی‌های علمی ایشان چگونه بود؟ درباره نحوه حضور ایشان...

روایت آیت‌الله العظمی اراکی از تاسیس حوزه علمیه قم

چرا حاج شیخ عبدالکریم حائری قیام نکرد؟

آیت‌الله العظمی اراکی از آن جهت که از شاگردان قدیمی حضرت آیت‌الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی و از باسابقه‌ترین فقهای حوزه علمیه قم بود خاطرات و یادمانده‌های مهمی از تاسیس حوزه قم به خاطر داشت. مجله دوهفته‌نامه پیام انقلاب ارگان رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آذر ماه 1363 در شماره 125 و 126 خود به گفتگو با آیت‌الله العظمی شیخ محمدعلی اراکی پرداخته است. برش‌هایی از خاطرات آن فقیه فرزانه...

علامه طباطبایی در گفت‌وگو با آیت‌الله جعفر سبحانی

با تشکر از‌ این‌که‌ دعـوت‌ مـا را پذیـرفتید، همان‌طور که مستحضر هستید، بیست و چهارم آبان‌ ماه سال‌روز وفات مرحوم‌ استاد علامه طـباطبایی است‌ و از آن‌جا که جنابعالی از تلامیذ ایشان و از کسانی‌‌ بوده‌اید که با مرحوم‌ علامه‌ حـشر و نشر فراوان‌ داشته‌اند، خـواهشمندیم گـفت‌وگو را با بیان شأن‌ و مقام علمی و فرهنگی ایشان آغاز بفرمایید. - بنده هم از این‌که آقایان عنایت فرمودند و به‌ اینجا...

زندگی بهلول

گفت‌وگویی با علی صادقیان و فاطمه یعقوبی

در گفت‌وشنودی که از نظر می‌گذارنید‌، زوجی از علامه بـهلول‌ سخن رانده‌اند که در بیش از 3 دهه‌ مونس و در‌ سالیان آخر پرستاری او‌ را‌ به عهده داشته‌اند. فـاطمه یعقوبی‌ خواهرزاده علامه و هـمسرش عـلی‌ صادقیان از او یک سینه سخن دارند که تنها موفق به ضبط بخشی از آنها شدیم. امید آن‌که روزی موفق شوند خاطرات‌ خود را به نگارش در آورند. *** از آخرین خاطراتی که از مرحوم‌ بهلول‌‌ دارید، از سفری که به بم...

جامعه‌ی مدرسین و انقلاب

در گفت‌وگو با آیت‌الله محمد مومن

آیت‌الله محمد مومن از جمله‌ شخصیت‌هائی است که در دوره دوم فـعالیت‌های جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بدان پیوست‌ و به دلیل شور و تحرک انقلابی‌ و نیز‌ امکانی کـه در مسافرت‌های مکرر به عـراق و ارتـباط با حضرت امام داشت، نقش ویژه‌ای را در کارکرد مبارزاتی جامعه ایفا نمود. ایشانا ز جمله چهره‌هائی است که در پی گسترش فعالیت‌های روشنگرانه جامعه مدرسین‌، در فروردین 52 دستگیر و به 2 سال تبعید در شهداد...

مصاحبه با مرحوم حاج‌آقا ریحان‌الله نخعی

با تشکر از حضرتعالی که مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید. ابتدا اجمالی از زندگی علمی خود را بیان کنید. حقیر در سال 1318 ق. در شهر گلپایگان متولد شدم. مقدمات را در محضر والد بزرگوارم، مرحوم آخوند ملا زین‌العابدین مجتهد گلپایگانی به اتمام رساندم. پس از این مرحله، در سال 1338، برای ادامه تحصیل راهی اراک شدم. در این شهر از محضر حجج اسلام آقا میرزا ابوالحسن عراقی و حاج میرزا محمدعلی‌خان و آخوند ملا تقی...

گفت‌وگویی با آیت‌الله محمدهادی معرفت

استاد، حضرتعالی از چه سالی تحصیل را شروع کردید و اساتید شما چه کسانی بودند؟ پدرم مرا در سن پنج سالگی برای سوادآموزی به مکتب فرستاد که توسط شیخ باقر از اصفهان به کربلا مهاجرت کرده و نظام جدید تاسیس نموده بود. پس از آن مقدمات را نزد استاد حاج شیخ علی‌اکبر نایینی و سپس نزد پدر آموختم. ادبیات و منطق را نزد دیگر اساتید حوزه کربلا فراگرفتم و مقداری هم علوم فلکی و ریاضی تلمذ نمودم. سپس فقه و اصول و...

روش‌شناسی فقهی مکتب نجف و مکتب قم

گفت‌وگویی با آیت‌الله ابوالقاسم علی‌دوست

چیستی مکتب قم و مکتب نجف و ویژگی‌های روش‌شناختی این دو مکتب در دانش فقه و اصول موضوع گفت‌وگو با استاد علیدوست است. او آیت‌ﷲ بروجردی را به‌عنوان نماد مکتب قم و آیت‌ﷲ خویی را به‌عنوان نماد مکتب نجف در نظر می‌گیرد و بحث خود را حول نگرش‌های اجتهادی آن‌ها مطرح می‌کند. علیدوست البته خود تمایل به مکتب قم دارد و گاهی هم از منظر مدافع قمی‌ها سخن می‌گوید و نگرانی‌هایی در این باره دارد. عضو جامعه...

جریان شیعه افراطی در لندن کاملاً منزوی است

گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام سید مهدی مدرسی

حجت الإسلام و المسلمین سید مهدی مدرسی ـ فرزند آیت‌ﷲ سید هادی مدرسی ـ دوره‌ی تحصیلی خود را در کشورهای ایران، کویت، بحرین، وسوریه گذارند. او افتخارِ شاگردی اساتیدی چون شهید آیت‌ﷲ شیخ نمر باقر النمر (رحمه ﷲ) و همچنین عموىش حضرت آیت‌ﷲ‌العظمى سید محمدتقى مدرّسى (دام ظله) از مراجع تقلید برجسته عراق را دارد. حجت‌الاسلام مدرسی فعالیّت‌های تبلیغی خود را از استرالیا آغاز کرد و تا کنون در کشورهای...