گفت‌وگو
گفت‌وگو با آیت‌الله یوسف صانعی
گفت‌وگو با آیت‌الله یوسف صانعی
سیره‌ی پسندیده‌ی علمای گذشته فراموش شده است

با سپاس و تشکراز محضر حضرت عالی که قبول زحمت فرمودید و مصاحبه با مجله را پذیرفتید. خواهشمند است شرحی کوتاه از زندگی علمی و سیاسی خود داشته باشید. بسم الله الرحمن الرحیم. از شما دوستان و عزیزان مجله حوزه به خاطر لطفی که کرده‌اید و ترتیب مصاحبه را داده‌اید متشکرم. اینجانب در سال 1316 ه.ش. در روستای نیک آباد جرقویه از توابع شهر اصفهان متولد شدم. پدرم، مرحوم حجت الاسلام و المسلمین شیخ محمدعلی، عالمی...


گفت‌وگویی با آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی
گفت‌وگویی با آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی

با تشکر از حضرتعالی که قبول زحمت فرمودید و مصاحبه با ما را پذیرفتید، لطفاً نقش آیت‌الله بروجردی را در شکوفایی حوزه بیان کنید. در پاسخ به این سوال، در ابتدا باید نگاهی اجمالی به وضع حوزه در سال‌های قبل از ورود ایشان داشته باشیم .بنده در این زمینه مطالبی را که خود شاهد بوده‌ام و یا شنیده‌ام، برایتان عرض می‌کنم .چنان‌که از پدرم و هم از دیگران شنیدم، وضعیت حوزه در زمان رضاشاه، وضعیت دشواری بوده است....


گفت‌وگوی یک انسان‌شناس فرانسوی با آیت‌الله گرامی قمی درباره‌ی استخاره
گفت‌وگوی یک انسان‌شناس فرانسوی با آیت‌الله گرامی قمی درباره‌ی استخاره
شیخ عبدالکریم می‌گفتند من استخاره با قرآن را نمی‌فهمم

معنای درست استخاره چیست؟ همان طلب خیر است؟ استخاره به دو معناست؛ یکی دعا برای این‌که خیر پیش بیاید. این همان طلب خیر از خداست. معنای دوم هم طلب نشان دادن راه خیر است که از طریق استخاره با قرآن یا تسبیح است. برای هر دو استخاره هم دلیل معتبر داریم. می‌دانیم که انسان دائماً بر سر دوراهی راه راست و راه غیر راست متحیر می‌شود. پس از تفکر و مشورت اگر تحیر ادامه داشت می‌تواند به استخاره روی بیاورد؛ مثلاً...


گفت‌وگویی با آیت‌الله سید حسین بُدلا
گفت‌وگویی با آیت‌الله سید حسین بُدلا
یکی از مقدسین مراقب بود که حتی چشمش به حجره‌ی امام نیفتد

با تشکر از حضرت‌عالی که قبول زحمت فرمودید و مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید، لطفاً شمه‌ای از زندگی علمی خود را بیان کنید. بنده در قم متولد شدم. چند سالی هم به اتفاق مرحوم پدرم در تهران سکونت داشتم. سال 1341 قمری که اوان بلوغ من بود، برای تحصیل علوم دینی به قم آمدم. از آن زمان تاکنون، که حدود هفتاد سال می‌گذرد، در شهر مقدس قم سکونت دارم. در این شهر از محضر اساتید بزرگوار آن زمان: آقا شیخ ابوالقاسم قمی،...


میرزای شیرازی در گفت‌وگو با آیت‌الله سید رضی شیرازی
میرزای شیرازی در گفت‌وگو با آیت‌الله سید رضی شیرازی
تحریم تنباکو و حوزه‌ی سامرا

با تشکر از حضرت‌عالی که قبول زحمت فرمودید و مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید. لطفاً شمه‌ای از زندگی علمی و تحصیلی خود را بیان بفرمایید. بنده سید رضی شیرازی فرزند آقا میرزا محمدحسین شیرازی هستم، ایشان هم فرزند مرحوم میرزا علی آقای شیرازی فرزند میرزای بزرگ هستند. در سال 1345 هجری قمری در نجف اشرف متولد شدم و در همان‌جا تحصیلات خود را شروع کردم . تا قریب سی سالگی در نجف بودم و به فراگیری مقدمات و سطوح و...


گفت‌وگویی با آیت‌الله سید محمدباقر سلطانی طباطبایی
گفت‌وگویی با آیت‌الله سید محمدباقر سلطانی طباطبایی
آیت‌الله بروجردی؛ ورود به قم، رابطه با دربار و حمایت از مردم فلسطین

با تشکر از حضرتعالی که مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید. لطفا بفرمایید منشأ درخشش حضرت آیت‌الله بروجردی در مسائل علمی و فرهنگی چه بود؟ مدتی در زمان ایشان بروجرد بودم، سپس وارد قم شدم. چند سالی در قم ماندم که آیت‌الله العظمی بروجردی راهی قم شدند. زمانی که قم بودم نیز بی‌اطلاع از اوضاع ایشان در بروجرد نبودم. منشا اساسی درخشش آیت‌الله بروجردی را باید در سی و چند سال اقامتشان در بروجرد جستجو کرد. وی...


مصاحبه با آیت‌الله سید محمدحسین فضل‌الله
مصاحبه با آیت‌الله سید محمدحسین فضل‌الله
حوزه‌های علمیه و نیاز به تغییر برنامه و منابع درسی

با تشکر از فرصتی که به ما دادید. ابتدا مطابق معمول اولین سؤال را از شرح زندگی و دوران تحصیل شروع می کنیم، به این امید که ما و خوانندگان را ازانبوه تجربیات، خاطرات و اطلاعات این دوران، بهره‌مند سازید. من در سال 1354 ه.ق، در شهر نجف اشرف به دنیا آمدم. پدرم، سید عبدالرؤوف فضل‌الله، از علمای بزرگ بود که نزدیک به سی سال در آن‌جا اقامت داشت. پدربزرگ من، سید نجیب‌الدین فضل‌الله نیز از علما و مراجع بزرگ بود....


مصاحبه با آیت‌الله حاج شیخ عبدالجواد جبل عاملی
مصاحبه با آیت‌الله حاج شیخ عبدالجواد جبل عاملی
آقا رحیم ارباب و «شرح لمعه‌ای که پدر جد درس خارج بود»

با تشکر از این‌که ما را به حضور پذیرفتید. و با این امید که از خرمن تجربیات و معلومات شما خوشه‌هائی برگرفته شود، سوالاتی چند را مطرح می‌کنیم. در ابتدا خوب است مقداری از ایام طلبگی و چگونگی تحصیلات استاد بشنویم. زمانی که من از سده به قصد تحصیل راهی اصفهان شدم، مرحوم آقا شیخ محمدباقرجبل‌ عاملی دایی بنده در مدرسه مرحوم ثقه الاسلام حاج شیخ محمدعلی نجفی حجره‌ای داشتند. خدمت ایشان رسیدم و با کمک و...


روایتی از فضاسازی مخالفین حضور آیت الله بروجردی در قم
روایتی از فضاسازی مخالفین حضور آیت الله بروجردی در قم

واعظ شهیری در قم و در مدرسه فیضیه این تعبیر را به کار برد: «مگر از قم آدم قحط بود که از بروجرد سید ریش‌حنایی و انگلیسی به قم بیاورید؟».


علیدوست: تفکیک دو مکتب به نام های نجف و قم کار سختی است گفتگوی تفصیلی با ابوالقاسم علیدوست پیرامون تاریخ مکاتب حوزوی
علیدوست: تفکیک دو مکتب به نام های نجف و قم کار سختی است

سیاری از کسانی که در قم حوزه موفق داشتند و دارند، از دست‌پروردگان مرحوم آیت‌ﷲ خویی هستند. اگر آیت‌ﷲ خویی را سنبل مکتب نجف بدانیم، شاگردان ایشان در قم هستند. یا طیف وسیعی از کسانی که در زمان دیکتاتوری صدام در قم تحصیل کرده‌اند، امروز در نجف صاحب کرسی و درس هستند. همه این‌ها کار تفکیک جغرافیایی و اقلیمی دو مکتب را سخت کرده است.


روایت امام از بی رغبتی حاج شیخ  به ریاست بر حوزه
روایت امام از بی رغبتی حاج شیخ به ریاست بر حوزه

آیت الله شبیری زنجانی درباره بی رغبتی آیت الله شیخ عبدالکریم حائری به ریاست بر حوزه از قول امام خمینی خاطره ای نقل کرده است.


سیدرضی شیرازی: آقای بروجردی تاکید داشت از حکومت پول نگیرد، حتی برای ساخت مسجد اعظم کمک شاه را قبول نکرد خاطراتی ناگفته از آیت‌الله بروجردی؛
سیدرضی شیرازی: آقای بروجردی تاکید داشت از حکومت پول نگیرد، حتی برای ساخت مسجد اعظم کمک شاه را قبول نکرد

. آقای بروجردی این مسجد اعظم را که شروع به ساختن کرد ـ این قصه مال چهل و پنج یا چهل و چهار سال پیش است ـ شاه یک چک یک میلیونی برای آقا فرستاد که کمک به مسجد بکند. ایشان این چک را قبول نکرد و فرمود این مسجد را مردم می‌سازند.


واعظی: ویژگی مهم امروز حوزه قم، «تقویت وجه اجتماعی» است گفتگوی تفصیلی با حجت الاسلام احمد واعظی پیرامون تجربه صدساله حوزه علمیه قم
واعظی: ویژگی مهم امروز حوزه قم، «تقویت وجه اجتماعی» است

احمد واعظی معتقد است: حوزه اکنون که صد سال از تأسیس آن می گذرد، حوزه ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و کار ویژه های بسیار متکثری یافته و همین امر سبب شده تا خروجی های امروز حوزه به خصوص در عرصه «مجتهد پروری» و «فقیه پروری» در مقایسه با خروجی های محدود گذشته در مواردی ناموفق باشند و به کمال یافتگی یا بلوغ مورد انتظار دست نیابد.


آیت الله بروجردی: باید انصاف داشت، برو پیش طالقانی
آیت الله بروجردی: باید انصاف داشت، برو پیش طالقانی

شاید طبیعی باشد که اختلاف نظر بین دو نفر در مسئله ای به جنبه ها و موضوعات دیگر نیز سرایت کند اما موضع آیت الله بروجردی در خصوص آیت الله طالقانی با وجود اختلافات سیاسی جالب است.


ناگفته هایی از زندگی و سلوک اجتماعی شیخ عبدالکریم حائری اختصاصی؛ گفتاری از سید مصطفی محقق داماد پیرامون حیات علمی-اجتماعی آیت الله موسس:
ناگفته هایی از زندگی و سلوک اجتماعی شیخ عبدالکریم حائری

آقا رفتند روی پله دوم منبر نشستند. همه هم جمع شدند و ساکت نشستند. با صدای بلند شروع کرد بسم الله گفت، مقدماتی گفت، بعد گفت: من در دو سؤال واقعاً گیرم و نمی‌توانم برای خودم جواب پیدا کنم. یکی اینکه چرا یک حکومتی دنبال لباس مردم می‌رود؟ لباس بلند، کوتاه، چه فرق می‌کند؟ این اصراری که این‌جوری بپوشید، آن‌جوری نپوشید؛ برای چیست؟ کجا را حل می‌کند؟ چه فلسفه‌ای دارد این مسأله؟


جعفریان: مصلحت سنجی و مدارای آیت الله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود تحلیل سیره مدیریتی «آیت اللهِ موسس» در گفت و گو با رسول جعفریان
جعفریان: مصلحت سنجی و مدارای آیت الله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود

حاج شیخ عبدالکریم، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) با وجود تفاوت عملکردشان در برابر حکومت پهلوی، بازتاب بخشی از مسائل زمان خود هستند. آنها از لحاظ دینی و فقهی، مستندات خود را در برخورد با مسائل زمان داشتند. حاج شیخ در روزگار سختی می‌زیست و باید دستاورد اصلی خود در تأسیس حوزه علمیه و مصلحت کلی این نهاد را مراعات می‌کرد.


سدی که شکسته شد؛ حضور گسترده زنان با حجاب در تشییع جنازه حاج شیخ روایتی از تشييع پیکر آیت‌الله حائرى‌یزدی
سدی که شکسته شد؛ حضور گسترده زنان با حجاب در تشییع جنازه حاج شیخ

بعد از ارتحال حاج شیخ عبدالکریم، زنان به بهانه شرکت در مراسم تشییع آن مرحوم، به خیابانها ریختند و براى اولین بار در خیابانها و مجامع عمومى، زنان با حجاب کامل و چادر و در قالب یک اجتماع بزرگ، دیده شدند و از آن به بعد هم سد شکسته شد.


تعدد مراجع، برگ برنده­ جهان تشیع
تعدد مراجع، برگ برنده­ جهان تشیع

به نظر می‌رسد که سنخ روانی هر کدام از مراجع نیز در مواجهه با فعالیتهای سیاسی و انقلابی متفاوت بوده است. برخی روحیه مبارزات اجتماعی داشته‌اند و برخی چنین روحیاتی را نداشتند. این البته یکی از برگهای برنده جهان تشیع است که تعدد مراجع، می‌تواند مطابق با سنخهای مختلف روحی نیز باشد


دیدار میرزای اصفهانی با آیت الله حجت و ماجرای تاسیس مدرسه «حجتیه»
دیدار میرزای اصفهانی با آیت الله حجت و ماجرای تاسیس مدرسه «حجتیه»

مرحوم میرزا مهدی اصفهانی در سفر به قم و اقامت کوتاه در این شهر دیدارهایی با عالمان روحانی این شهر داشت. یکی از این دیدارها ملاقات با آیت الله سید محمد حجت کوه کمره‌ای یکی از مراجع ثلاث بود.


مقایسه درس آیت الله حجت با درس آیت الله بروجردی خاطره ای از آیت الله شبیری زنجانی؛
مقایسه درس آیت الله حجت با درس آیت الله بروجردی

آیت الله شبیری زنجانی می گوید: با اینکه بیان آقای بروجردی طبق صناعت و ضابطه اصطلاحات متداول نبود ولی درس ایشان، از درس آقای حجت، خیلی دقیق تر، تدبری تر، پخته تر و قوی تر بود.


1
2
3
4
5
6