یادداشت
آشتیانی قلندر بود
یادداشتی از دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی درباره‌ی مرحوم استاد سید جلال‌الدین آشتیانیاین مطلب متنِ سخنرانیِ دکتر ابراهیمی دینانی در «شب سید جلال‌الدین آشتیانی» از شب‌های بخاراست. «حال من بد نیست در تنهایی ام / با خودم در خلوت ام، تنها نی ام من اگر بخواهم درباره مرحوم آقا سید جلال آشتیانی، فیلسوف بزرگ عصر ما و دوست دیرینه بنده و بسیاری از حضاری که اینجا تشریف دارند، صحبت کنم باید همین بیتی را که برایتان خواندم تفسیر کنم. آقای آشتیانی جمع متناقضات بود. خیلی تنها بود....
مشهد و روحانیان کتاب‌فروش
یادداشتی از استاد دکتر محمدرضا شفیعی کدکنیاز پیشینة کتابفروشی در مشهد، دورة مشروطیت به بعد، که عصر رونق چاپ و نشر در سراسر ایران بوده است، خبری در جایی ندیده‌ام. شاید اگر کسانی روزنامه‌های محلّی مشهدِ سالهای واپسین قرن سیزدهم و سالهای آغازین قرن چهاردهم را به دقّت ورق زنند، اطلاعاتی درین باره به دست آید. همین‌قدر می‌دانم که یکی از قدیم‌ترین کتابفروشان مشهد در اواخر قرن...
تسامح در اندیشه‌ی امام موسی صدر
«ما می‌خواهیم با هم زندگی کنیم»باید بگویم که انسان می‌تواند تعاریف مختلفی از تسامح را بیان کند، اما دست یافتن به دیدگاه امام موسی صدر دربارۀ تسامح چندان دشوار نیست. تسامح در نظر امام اصلی اساساً انسانی است. صرفاً نوعی رفتار نیست بلکه یک سبک زندگی است که در هر بخشی از زندگی او یافت می‌شود و همچون قلمروی است که هر اندازه دیدگاه فکری و تجربۀ انسانی وسعت بیشتری یابند، آن نیز وسیع‌تر می‌شود. هنگامی که دربارۀ تسامح در اندیشۀ امام...
مرکز اصلی نسخ خطی ایران کجاست؟
مروری بر کوشش‌های آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی در حفظ و احیای نسخ خطییکی از برجسته‌ترین و ماندگارترین اقدامات آیت‌الله سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی در حوزه علم و فرهنگ تأسیس کتابخانه‌ای عظیم و غنی است که بعدها با نام خود ایشان به کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی معروف شد. انگیزه وی از تأسیس این کتابخانه جمع‌آوری نسخ ارزشمند خطی و جلوگیری از خروج این آثار از ممالک اسلامی بود؛ به طوری که ایشان در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکردند. بر این اساس، در ادامه این نوشتار...
چهارده نکته درباره‌ی اندیشه‌های مرحوم داود فیرحی
فیرحی نگاهی آزادی‌خواهانه به اسلام داشت۱- مهم ترین امتیاز فیرحی در بررسی های تاریخی و اندیشه ای خود، این است که از ابتدا مبانی معرفت شناسی خود را تعریف کرد و بعد وارد تاریخ اندیشه شد. این که شما در تاریخ اندیشه، نگاه ایستا داشته باشید، متفاوت با آن است که تاریخی و پویا به تحولات فکری بنگرید. او در جریان آشنایی اش با نظریات فوکو، و ورود به مباحث تاریخ اندیشه از این زاویه، نوعی تحول را اصل قرار داد و توانست با دید بازتری مسائل را نگاه کند....
تکنیک‌های گفت‌وگو در اندیشه و کنش امام موسی صدر
در اواخر قرن بیستم دین به عرصه عمومی بازگشت و در قالب ایجاد جنبش‌ها، احزاب، سازمان ها و حتی در دولت ها بخشی از قلمروی عمومی را در اختیار گرفت. تجربیات موفق و ناموفق بسیاری از این رخداد غیرقابل پیش بینی، در قرن بیست ویکم نیز تداوم پیدا کرد. ایجاد شدن حکومت های مبتنی بر ساختار جمهوری اسلامی، پیدایش احزاب بنیادگرا، گروه‌های تروریستی و همین‌طور احزاب و نهادهای مذهبی به خصوص در جهان...
یادی از آیت‌الله‌العظمی سید عزالدین زنجانی
هم‌شاگردی‌های ما به خوبی به یاد می‌آورند، که اساتید حوزه در دهه 1360، با تکثیر نوارهای درسی، مخالف بودند و به آموزش‌های «نواری» روی خوش نشان نمی‌دادند! طبیعتا برخی از طلاب نیز، به توصیه‌های اساتید روی خوش نشان نمی‌دادند! این «فقدان تفاهم» به خاطر عدم آشنایی ما با «ارتباط شیوه و هدف»، در دروس حوزوی بود. ولی سالهای بعد که اندکی با روش‌های تأثیرگذار تدریس آشنا شدیم، به گوشه‌ای از...
منادی بیداری اسلامی و تقریب مذاهب
یادی از حجت‌الاسلام سید هادی خسروشاهیدر قامت یکی از تقریب‌اندیشان معاصر زنده‌یاد استاد سیدهادی خسروشاهی را در وهله نخست، می‌توان عالمی تقریب‌اندیش دانست که پیشینه این رویکرد وی، به دوران تحصیل باز می‌گردد. او در این طریق آثار و نشریات فراوانی را در گستره جهان اسلام منتشر ساخت و بسیاری را با این اندیشه آشنا کرد. حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، پیشینه این تلاش ارجمند را چنین بازگفته است: «در دوران آیت‌الله...
آیت‌الله العظمی گلپایگانی؛ مودی به آداب سنّت
فراز و فرود حمایت یک مرجع تقلید از انقلابدر سال ۱۳۱۶ قمری سید محمد باقر گلپایگانی عازم سفر مشهد شد و از خدا خواست تا فرزند ذکوری به وی عطا کند. سید محمد باقر ۶۴ ساله بود و هشت فرزندِ پسر او از دنیا رفته بودند. دختر او در خواب دید که امام هادی(ع) و امام جواد(ع) با هم به منزلشان رفتند؛ اما امام هادی(ع) پس از چندی از خانه خارج شدند. پدر، خواب دخترش را این‌گونه تعبیر کرد که خداوند دو پسر به ما عطا می‌کند که اولی می‌ماند و دومی می‌میرد....
یادداشتی درباره‌ی آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی
این‌که فکر می‌کنند آقای خوئی ولایت فقیه را قبول ندارد اشتباه استدر روایت آمده است: الآباء ثلاثه : اب ولدک، و اب زوجک و اب علمک نگارنده، در ایام علم آموزی، اساتید و مربیان دلسوز و مهربانی دیدم که به حقیقت برایم به مثابه پدر بودند و از هر کدام درسها و علوم فراوانی آموختم، اما در میان همه آنها، کسی که بیش از همه و به مدت طولانی با او حشر و نشر داشته و در این مدت، نکات فراوان در راستای علم، معنویت و زندگانی آموختم، سیدنا الاستاد حضرت آیتﷲ حاج سیدمحمدمهدی...
نخستین مواجهه‌ی عالمان شیعه با صهیونیسم
کاشف الغطاء، عبدالکریم زنجانی و آرمان فلسطیندر مدت بیش از شش دهه‌ای که از اشغال قبله اول مسلمانان می‌‌گذرد، عالمان بزرگ شیعه در کنار رهبران سیاسی و مردم مسلمان از ملت فلسطین حمایت و رژیم صهیونیستی را خطری برای اختلاف‌‌افکنی، وحدت و اتحاد مسلمین احساس کرده‌‌اند. اما مجاهدان و عالمانی همچون محمدحسین کاشف‌‌الغطاء و عبدالکریم زنجانی، حتی پیش از تأسیس رژیم صهیونیستی، ضمن دفاع از فلسطین نسبت به دانه‌‌ای که شیطان در این سرزمین...
برگزیده‌ای از خاطرات آیت‌الله سید رضی شیرازی
لزوم عدم انحصار مرجعیّت در قم در آن زمان نجف ملا زیاد داشت، اما صدام،روحانیت و مرجعیت شیعه نجف را تضعیف کرد. صدام می‌دانست که اگر مرجعیت شیعه در عراق باشد، پایگاه ایران خواهد بود و اصلاً علّت مبارزه صدام با روحانیت شیعه در عراق همین بود. چون مرجعیت شیعه در عراق چند فایده دارد: اولاً پایگاه ایران در عراق است. شما توجه بفرمائید از شیخ انصاری تا زمان ما، آقا سیّد ابوالحسن و آقای سیّد محسن حکیم، اینها...
ماجرای دیدار آیت‌الله خویی و فرح دیبا در سال 1357
«یدالله فوق ایدیهم» یا سوءاستفاده‌ی حکومت پهلوی؟در آخرین روزهای آبان‌ماه 57 و کمتر از دو هفته پس از روی کارآمدن دولت ازهاری و آغاز اعتصاب مطبوعات، فرح پهلوی همزمان با عید غدیر برای یک سفر دو روزه زیارتی راهی عراق می‌شود. او عصر 27 آبان همراه با مادر، دو فرزند و رئیس دفترش سیدحسین نصر تهران را به مقصد بغداد ترک می‌کند. صدام برای دیدار با او به محل اقامتش-قصر جادریه- می‌آید و ملاقات مختصری صورت می‌گیرد. او در این دیدار در پاسخ به این سوال صدام که...
حوزه و روحانیّت در آیینه‌ی خاطرات دکتر سید حسین نصر
از طباطبایی و مطهری تا آیت‌الله خویی و انگشتر فرح دیباسید حسین نصر(زاده ۱۹ فروردین ۱۳۱۲ش/ ۱۹۳۳م) فیلسوف، نویسنده، نظریه‌پرداز، رئیس پیشین دانشگاه آریامهر (صنعتی شریف)، رئیس پیشین انجمن شاهنشاهی فلسفه و حکمت ایران و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه جورج واشنگتن در آمریکا است. نصر با تألیف آثار و سخنرانی در محافل علمی غرب در معرفی فلسفه و حکمت ایرانی-اسلامی و آیین تشیع به غرب، بسیار تأثیرگذار بوده و کتاب استادش علامه طباطبایی به نام «شیعه در...
بعضی‌ها تهمت‌های عجیبی به آیت‌الله روحانی زدند
روابط امام خمینی و آیت‌الله سید محمد روحانی از نگاه آیت‌الله نصرالله شاهآبادیبه یاد دارم مرحوم امام می‌خواستند به بازدید مرحوم آیت الله سید محمد روحانی بروند. از طرف امام به آیت‌الله روحانی اطلاع دادند، ایشان گرفتار بود مانند ماجرای بازدید امام از خود من، لذا خواستند ملاقات در روز دیگری باشد. بعضی به همین بهانه شایعه کردند که آقای روحانی نمی‌خواستند امام را راه بدهند و ایشان را رد کردند. بعد از گذشت مدتی، مرحوم آیت الله سید موسی مازندرانی -شوهر همشیره آقای روحانی- به نجف...
خاطره‌ای از آیت‌الله طالقانی از سید محمود دعایی
شرایط ملاقات تراب حق‌شناس با امام را من فراهم کردممن از گذشته‌های خیلی دور خدمت طالقانی ارادت داشتم. طلبه جوانی بودم با سری پرشور که به دنبال الگو می‌گشتم و خوشبختانه در این مسیر با افرادی از جمله طالقانی آشنا شدم. برای آشنایی بیشتر با او هر از گاهی همراه گروهی از هم درسانم از قم به تهران و زندان قصر می‌آمدیم. ایشان به همراه جمعی از یارانشان که در یک بند زندانی بودند، به اتاق ملاقات می‌آمدند. وسط اتاق ملاقات دو ردیف نرده کشیده بودند. مامور زندان...
نگاهی کوتاه به زندگی آیت‌الله عبدالکریم خوئینی زنجانی
نگاه به زندگی آیت‌الله عبدالکریم خوئینی زنجانی تولد آیت اخلاص مرحوم آیت اللّه آقا شیخ عبدالکریم خوئینی زنجانی که فقیهی بزرگ و پارسائی پرهیزگار و متخلق به اخلاق الهی بو ، در حدود سال 1291قمری در شهر خوئین که در 8فرسخی زنجان می‌باشد، در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد و در سنین کودکی پا به مکتب گذاشت و تحصیلات ابتدایی را آنگونه که در قدیم متداول بود در مکتبخانه به پایان رساند.(1) خود آن مرحوم...
یادداشتی درباره‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قزوین
قزوین از سده‌های اوّل و دوم هجری از شهرهای مهم کشور پهناور اسلامی، بوده است و در لسان راویان «حدیث» مکررّ از «قزوین» سخن به میان آمده است. ابنیه تاریخی و آثار بجای مانده، حاکی از قدمت اعتقادی فرهنگی این خطّه است و کتب، اسناد و منقولات، این قدمت را تا اواخر قرن سوّم می‌نمایانند.نتیجه این پیشینه درخشان بوده است که امروزه حضور مردم را در صحنه‌های مختلف، در حمایت از اسلام شاهد هستیم.این...
تأملاتی در احتیاطات حاج شیخ عبدالکریم حائری
علت برگشت ایشان به ایران شاید وضع حوزه نجف و کربلا بود. ایشان از آنچه که در حوزه نجف و کربلا می‌گذشت ناراضی بود. این دو مرکز مهم شیعه متأسفانه دچار اختلاف شده بود و از نظر اخلاقی، گرفتار رقابت‌های شدید. ایشان نمی‌خواست درگیر این‌گونه مسائل شود. از این رو همه چیز را رها کرد و به اراک آمد.
قم - نیمه شعبان 1341 / ماجرای سخنرانی اعتراضی صادقی تهرانی در حضور امام
در 22 دی ماه 41 به مناسبت میلاد مسعود ولی عصر (عج) جشن بسیار مفصل و با شکوهی از طرف طلاب و جمعی از مدرسین قم در مسجد اعظم قم برگزار شد.
جدیدترین مطالب
15 دی‌ماه در گذر تاریخ
پربازدیدها
پرونده ویژه
شبکه‌های اجتماعی
